|
Zęby służą do pobierania kęsów pokarmowych i żucia pokarmów, są również organem chwytnym oraz biorą czynny udział w budowie twarzy i procesie mówienia. Korona zęba pokryta jest szkliwem, a korzeń cementem. Wewnątrz zęba mieści się jama zęba, która wypełniona jest miazgą, zbudowaną z naczyń krwionośnych i nerwów. Część jamy znajdująca się w koronie nosi nazwę komory zęba, a w korzeniu - kanału zęba. U człowieka występują dwa rodzaje uzębienia:
- Zęby mleczne - jest ich 20;
- Zęby stałe - jest ich 32.
W uzębieniu stałym wyróżnia się cztery rodzaje zębów:
Siekacze - jest ich 8 (4 w szczęce i 4 w żuchwie), posiadają specjalny brzeg sieczny, który służy do nacinania i odcinania pokarmów;
Kły - są 4 (2 w szczęce i 2 w żuchwie), u człowieka są funkcjonalnie szczątkowe, służą do chwytania i rozrywania pokarmów;
Przedtrzonowce - jest ich 8 (4 w szczęce i 4 w żuchwie);
Trzonowce - jest ich 12 (6 w szczęce i 6 w żuchwie).
Zarówno trzonowce, jak i przedtrzonowce służą do rozdrabniania, rozcierania i żucia pokarmów. Zęby sieczne (siekacze i kły) oraz zęby przedtrzonowe dolne i zęby przedtrzonowe drugie górne są zębami jednokorzeniowymi. Zęby przedtrzonowe pierwsze górne i zęby trzonowe dolne mają dwa korzenie, zęby trzonowe górne mają trzy korzenie. Natomiast budowa trzecich zębów trzonowych, tzw. zębów mądrości jest nieregularna - liczba korzeni jest często zmienna.
Schemat budowy zęba - foto
Wyrostek zębodołowy
Wyrostek zębodołowy jest to wyrostek kości szczęki lub żuchwy o kształcie podkowy, w którym umieszczone są poszczególne zęby.
Staw skroniowo-żuchwowy
Staw skroniowo-żuchwowy jest to staw łączący żuchwę z czaszką. Bierze czynny udział w procesie mówienia, przyjmowania i żucia pokarmów itp.
Przyzębie
Przyzębie jest to aparat utrzymujący ząb. Utworzony jest z tkanek stykających się w obrębie jego szyjki: dziąsła, ozębnej, okostnej, kości wyrostka zębodołowego i cementu korzeniowego (mimo że jest on właściwie tkanką zęba). Przyzębie w wieku starczym charakteryzuje się poziomym i regularnym zanikiem wyrostków zębodołowych i rozchwianiem obnażonych zębów. Choroby przyzębia należą do najbardziej rozpowszechnionych chorób u ludzi i powodują znaczną utratę zębów. Najczęstsza choroba przyzębia to zapalenie przyzębia.
Czynnikami wywołującymi zapalenie przyzębia są:
Płytka bakteryjna na zębach, dziąsłach i protezach zębowych
Nieprawidłowe, nawisające wypełnienie;
Kamień nazębny;
Nieprawidłowe uzupełnienia protetyczne.
Kieszonka dziąsłowa
Kieszonka dziąsłowa jest to szczelina dziąsłowa między szkliwem i cementem a wewnętrznym nabłonkiem dziąsła. Dno fizjologicznej kieszonki dziąsłowej stanowi tzw. przyczep nabłonkowy - jest to połączenie między zębem a dziąsłem w okolicy szyjki zęba.
Patologiczna kieszonka przyzębna
Patologiczna kieszonka przyzębna powstaje w chorobach przyzębia, na skutek przesuwania się przyczepu nabłonkowego w stronę wierzchołka korzenia danego zęba w wyniku działania bakteryjnej płytki nazębnej. W okresach zaostrzeń zapalenia przyzębia w kieszonkach tych stwierdza się występowanie wydzieliny, często ropnej.
|
|